Utrecht, 9 oktober 2025 – In een goedgevulde zaal bij Stedin in Utrecht vond donderdagavond het Grote Energieverkiezingsdebat plaats, een inhoudelijk gesprek tussen vier (kandidaat) Tweede Kamerleden over de toekomst van het Nederlandse energiebeleid. Onder leiding van politiek journalist Jaap Jansen en met duiding van PG Kroeger, gingen de Kamerleden met elkaar in gesprek over belangrijke thema’s als energieonafhankelijkheid, betaalbaarheid, waterstof en netcongestie.
De deelnemers – Jantine Zwinkels (CDA), Suzanne Kröger (GL/PvdA), Ilana Rooderkerk (D66) en Peter de Groot (VVD) – gaven hun visie op de energietransitie, waarbij zowel verschillen als overeenkomsten zichtbaar werden.
Het debat had een ander karakter dan gebruikelijk: geen klassiek verkiezingsdebat met stellingen en tijdslimiet, maar een open gesprek waarin ruimte was om zowel de verschillen in partijstandpunten als de gedeelde ambities te bespreken. Het gesprek werd gelijktijdig opgenomen als nieuwe aflevering van de podcast Betrouwbare Bronnen.
Waterstof en nettarieven aan bod
Waterstof kwam in het gesprek meerdere keren aan bod als onderdeel van de toekomstige energievoorziening. De Kamerleden spraken over de rol van waterstof als energiedrager voor industrie en mobiliteit, en over de noodzaak van investeringen in infrastructuur, elektrolysers en internationale samenwerking.
Ilana Rooderkerk (D66) gaf aan dat het belangrijk is om te investeren in schone energie, waaronder waterstof. Ze gaf aan dat het wel ingewikkeld is; bedrijven betalen te veel en nettarieven moeten omlaag.
Jantine Zwinkels (CDA) erkende dit en vind dat de politiek in gesprek moeten gaan met de ACM om tarieven te verlagen. Dit zou moeten via algemene middelen, in plaats van het doorrekenen aan de gebruiker.
Suzanne Kröger (GL/PvdA) ziet waterstof als een belangrijke bouwsteen om de transitie mogelijk te maken. Er moeten afspraken gemaakt worden over groene stroom en groene waterstof in een noordzeepact, waarbij vraagverplichting essentieel is.
Peter de Groot (VVD) ziet ook dat het nu ingewikkeld is om groene waterstof te produceren. Hij ziet graag dat industrie in Nederland blijft en vindt dat de markt ondersteund moet worden. Een belangrijke oplossing is om ook te beginnen met blauwe waterstof om een markt te creëren.
Netcongestie en energieopslag
Een opvallend moment in het debat was de brede erkenning van het belang van netversterking en energieopslag. De urgentie om het elektriciteitsnet te versterken en slimme oplossingen zoals flexibiliteit en lokale opslag te stimuleren, werd door alle partijen onderschreven. De discussie ging ook over de rol van regelgeving en de snelheid waarmee projecten gerealiseerd kunnen worden.
Betaalbaarheid: zorgen en oplossingen
De betaalbaarheid van energie voor burgers en bedrijven vormde een terugkerend thema. De stijgende energierekening, de impact op huishoudens met een laag inkomen en de rol van de overheid in het dempen van kosten kwamen uitgebreid aan bod. CDA en GL/PvdA benadrukten het belang van sociale rechtvaardigheid, terwijl VVD en D66 pleitten voor gerichte ondersteuning en het stimuleren van verduurzaming via slimme prikkels.
Flexibiliteit als sleutel tot weerbaarheid
Flexibiliteit in het energiesysteem werd door alle partijen erkend als cruciaal voor de toekomst. Denk aan het slim aansturen van vraag en aanbod, het benutten van batterijen en waterstofopslag, en het inzetten van flexibele verbruikers. De Kamerleden bespraken hoe regelgeving en marktstructuren aangepast moeten worden om deze flexibiliteit mogelijk te maken.
Het gesprek bood inzicht in waar partijen van elkaar verschillen én waar ze elkaar vinden. Met de verkiezingen in aantocht onderstreepte het verkiezingsdebat hoe belangrijk het is dat energiebeleid een centrale plek krijgt in de politieke keuzes van de komende jaren.
