In aanloop naar het waterstofdebat in de Tweede Kamer is de International Energy Agency (IEA) Energy Policy Review The Netherlands 2024 verschenen. Volgens IEA is Nederland goed gepositioneerd om een Europese waterstofhub te worden, maar onzekerheid over de toekomstige vraag remt investeringen.
Nederland heeft door het ruime aanbod van Wind op Zee en haar bestaande positie in de internationale energiehandel goede kaarten in handen om een grote producent, importeur en doorvoerhaven van hernieuwbare en koolstofarme waterstof te worden. De potentie voor de vraag van waterstof is groot, maar het IEA ziet dat er onzekerheid is onder investeerders om daadwerkelijk FID’s te nemen. Het IEA stelt dat strategische decarbonisatieplannen voor de industrie en verplichtingen voor bijmenging van hernieuwbare en koolstofarme waterstof deze impasse kunnen doorbreken. Belangrijk is dat het IEA benadrukt dat de lange-termijndoelen voor Wind op Zee sterk afhankelijk zijn van de waterstofmarktontwikkeling en dat de routekaarten van beide technieken sterk aan elkaar gelinkt dienen te worden. Het is de ambitie van NLHydrogen om Nederland te positioneren als de waterstofhub van Noordwest-Europa en wij zijn dan ook verheugd over de aanbevelingen van het IEA. De leden van NLHydrogen zijn daarom blij dat de systeemfunctie van waterstof bevestigd wordt door de aanbevelingen van het IEA.
Naast het koppelen van de routekaarten van Wind op Zee en die van waterstof gelooft de waterstofbranche dat de vereiste infrastructuur ook van belang is om de waterstofhub van Noordwest-Europa te worden. Het recente besluit van de regering om de modaliteiten van de Delta Rhine Corridor te ontkoppelen vertraagd minder maar brengt nog niet het oorspronkelijke opleveringsjaar van 2028 binnen bereik. Om op koers te blijven richting Nederland als waterstofhub is het daarom van belang om te bekijken of en hoe vergunningsprocedures versneld kunnen worden. Bij de vereiste infrastructuur ziet de sector ook een belangrijke rol weggelegd voor importfaciliteiten. Als waterstofhub is het doorvoeren van waterstof naar de rest van Europa belangrijk en dus zou een hernieuwde importstrategie, waarin een ondersteunend instrumentarium wordt uitgewerkt, voor de ontwikkeling van Nederlandse import faciliteiten passen bij deze ambitie vinden leden van NLHydrogen.
Daarnaast ziet het IEA dat Nederland ambitieuze doelen heeft voor de ontwikkeling van groene waterstof, maar dat investeringsbeslissingen niet snel genoeg gaan om de doelstelling van 3-4 GW elektrolysercapaciteit in 2030 te behalen. Om de noodzakelijke vooruitgang te boeken, is het volgens het IEA essentieel om de vraag naar hernieuwbare en koolstofarme waterstof te waarborgen en een geïntegreerde aanpak van ondersteuningsmechanismen te creëren. Zekerheid over de vraag is cruciaal voor langlopende afnameovereenkomsten, die nodig zijn voor de beslissing om te investeren in projecten. De regering werkt aan de implementatie van vereisten uit REDIII en zou daarnaast sectoroverschrijdende decarbonisatiestrategieën moeten ontwikkelen om de rol van hernieuwbare en koolstofarme waterstof in de toekomst duidelijker te maken. Leden van NLHydrogen zien dit punt van het IEA als belangrijk. De waterstofbranche ziet namelijk ook dat koolstofarme waterstof op korte termijn grootschalig geproduceerd kan worden en daardoor kan bijdragen aan de ontwikkeling van de waterstofmarkt alsook aan het behalen van de klimaatdoelen. Een oplossing zou kunnen zijn om koolstofarme waterstof als vervanger van aardgas als technologie toe te staan binnen de SDE++. Om de vraag naar hernieuwbare waterstof te stimuleren ziet de sector een rol weggelegd voor de raffinageroute met een hogere correctiefactor dan voorgesteld door het ministerie van I&W en zou een oplossing voor de hoge netkosten de prijs flink kunnen drukken. Daarbij zou het strategisch plaatsen van electrolysers nabij aanlanding van Wind op Zee een grote bijdrage leveren aan het verminderen van netcongestie, zoals onderzocht door CE Delft (klik hier om deze studie te bekijken).
Op 16 januari vergadert de vaste Kamercommissie van Klimaat en Groene Groei over het waterstofbeleid. NLHydrogen gelooft dat Den Haag dezelfde ambitie heeft als de sector: Nederland als waterstofhub van Noordwest-Europa. Groene groei kan zo werkelijkheid worden.
