Tijdens het tweeminutendebat waterstof, groen gas en andere energiedragers van 6 februari 2025 heeft Henri Bontenbal (CDA) een motie ingediend die ook is ondertekend door Silvio Erkens (VVD), Henk Vermeer (BBB), Pieter Grinwis (CU), Wytske Postma (NSC), Marieke Koekkoek (Volt) en André Flach (SGP). De motie roept op tot vijf specifieke maatregelen om de waterstofmarkt sneller van de grond te krijgen en is aangenomen, ondanks dat het kabinet deze motie heeft ontraden.
Onlangs publiceerde het kabinet haar reactie, waarin ze het achterliggende doel volledig onderschrijft en toelicht hoe de verschillende elementen in praktijk tot uitvoering worden gebracht. Hieronder vatten we de belangrijkste punten uit die reactie samen.
Realisatietermijnen van waterstofsubsidies aan te passen op vertragingen infrastructuur
Het kabinet zal bij toekomstige subsidies ruimere of meer flexibele benadering van de realisatietermijn uitwerken. Voor bestaande subsidies gaat het kabinet verlenging van de ontheffingstermijn met 1 jaar ter goedkeuring voorleggen aan de Europese Commissie.
Stimulering blauwe waterstof als vervanger van aardgas
Het kabinet onderzoekt nu aanvullende interventies zoals een subsidie via de SDE++ voor het gebruik van blauwe waterstof in industriële processen zoals de productie van plastic. Dit zal bestaan naast het huidige stimuleringsbeleid wat zich enkel richt op blauwe waterstof als vervanger van grijze waterstof.
Regie nemen om het probleem van nettarieven voor elektrolyse op te lossen
Het kabinet onderzoekt verschillende mogelijke oplossingen zoals alternatieve transportrechten met een tariefkorting of gerichte locatiesturing en voert gesprekken met de Autoriteit Consument & Markt (ACM). De ACM heeft nadat deze motie is aangenomen een onderzoek gestart naar locatie gebonden tarieven. Aanvullend op deze acties maakt het kabinet zich binnen de EU hard voor harmonisatie van de methodologie van netwerktarieven voor elektrolyse.
Versoepelen EU-eisen voor hernieuwbare waterstof
Het kabinet ziet dat de eisen voor elektrolyseprojecten een zwaardere last hebben dan verwacht. Het kabinet heeft daarom met andere landen tijdens de Energieraad van 17 maart opgeroepen tot snelle, beperkte en gerichte aanpassingen van de betreffende gedelegeerde handelingen. Ter voorbereiding op de evaluatie van de gedelegeerde handeling lanceert de Commissie een studie om de effectiviteit van het waterstofkader te beoordelen en mogelijke obstakels voor de opschaling van hernieuwbare waterstof te identificeren.
Gelijke behandeling waterstof uit kernenergie
Het kabinet zal inzetten op gelijke behandeling van waterstof uit kernenergie en waterstof uit hernieuwbare bronnen in nieuwe voorstellen voor Europese wet- en regelgeving die van belang zijn voor het stimuleren van investeringen in waterstofprojecten en verduurzaming op de middellange en lange termijn. Dit zal niet op korte termijn gebeuren omdat nu nog het aandeel kernenergie in de energiemix beperkt is.
Reactie NLHydrogen
NLHydrogen verwelkomt dat het kabinet, net als de Tweede Kamer, oog heeft voor de problemen die bedrijven in de waterstofmarkt ervaren en actie wil ondernemen. Deze zomer zal er een aanvullende brief worden gepubliceerd over het bredere waterstofbeleid waarin het kabinet rekening zal houden met vertraging van projecten en gestegen kosten.
Hoewel het kabinet demissionair is, staat de samenleving niet stil. Voor de opschaling van de waterstofmarkt zijn miljarden aan private investeringen nodig. Voorspelbaar en consistent beleid is nodig om deze investeringen daadwerkelijk in Nederland te realiseren, en niet in andere landen zoals Duitsland, waar het afgelopen jaar al meerdere investeringsbeslissingen zijn genomen.
Alice Krekt, directeur van NLHydrogen, benadrukt dat er recent goede stappen zijn gezet door het kabinet om de waterstofmarkt op te schalen: “In april zijn een aantal maatregelen aangekondigd met het pakket voor Groene Groei. Aanvullend op de vraag die gecreëerd wordt met die maatregelen is dit signaal van de Tweede Kamer en het kabinet belangrijk. Het samenspel tussen markt, overheid en politiek is van groot belang. Deze motie en de reactie van het kabinet laat zien dat we allemaal hetzelfde willen: het versneld opschalen van de waterstofsector om de industrie te verduurzamen en ons toekomstige verdienvermogen veilig te stellen.”
